Savaş yıllarına kadar Bosnalılar, Osmanlıdan gelme bir hoşgörü ile herkesi kendileri gibi zannetme eğilimi içinde olmuşlar. Bu zamana kadar Sırplarla ve hırvatlarla evlenmiş, kız alıp kız vermiş, alışveriş ve iş ortaklığı yapmış, aynı yemeği paylaşmış, arkadaş olmuş, aynı okula gitmiş, komşuluk etmişler...
1993`de savaşın başlamasından hemen sonra, Saraybosna, Srebrenica, Goradze ve diğer Müslüman yerleşim bölgeleri, UN tarafından güvenli bölge ilan edilir. Yani bu bölgeler UN barış askerleri tarafından korunuyor demektir. Nasıl bir korumaysa, Temmuz 1995`de sırplar tarafından Srebrenica işgal edilir. Sırp otoritesi, UN tarafından getirilecek yiyecek, su, tıbbi malzeme ve diğer insanı malzemelerin Srebrenica`ya girmesini yasaklar. Bununla kalmayıp UN karargahının hemen dışında, UN barış askerlerinin gözleri önünde, General Ratko Mladic tarafından seçilen, 23.000 kadın, çocuk ve yaşlı otobüslere doldurulup bölgeden uzaklaştırılırken, 15 ila 60 arasındaki eli silah tutabilecek yaştaki 8000 erkek de öldürülür
Tanınmamaları için cesetleri köpeklere parçalattırıp, buldezerlerle toplu mezarlara atılır. Koskoca bir şehrin bu şekilde boşaltılması sadece dört gün sürer. Ve UN tarafından korunulan(!) Srebrenica`da bu katliamı durdurmak için önlemek için bir kurşun atılmamıştır. atılmak istenmemiştir. Bu yüz karası alçaklık BATININ ŞEREFİDİR.
Yaşayanların değil, Seyredenlerin Utancı; Tecavüzler;
Bosna Savaşında Müslüman neslini kirletmek ve müslüman kadını psikolojik olarak çökertmek amacıyla, bilerek, planlanarak ve sistematik olarak yapılan tecavüzler, Bosna savaşının en derin, en acı, etkisini hala sürdüren ve unutulması ve kapanması mümkün olmayan yaralarından bir tanesi...Müslüman neslinin devamını sağlayan, nadide, temiz, iffetli müslüman kadının başına gelbilecek en kötü, katlanılması en zor olay. Ölümden beter, insanı her gün öldüren, kahreden, kanını kurutan korkunç bir gerçek.
Bir çok tecavüzün, kadınların; çocuklarının, erkek kardeşlerinin ve babalarının gözü önünde yapılmış olması olaya başka bir boyut daha kazandırıyor; bu iğrenç olayın, sadece tecavüze uğrayanların değil, olayı izlemek zorunda bırakılan aile üyelerinin de hafızalarına kazınmak istenmesi, böylece hem yaşayanı, hem izleyeni cezalandırıyor olması.
Tecavüzler toplama kamplarında kadınları hamile bırakana kadar devam eder. Ve artık çocuğu aldırmanın mümkün olmadığı bir süreye kadar kamplarda tutulurlar. Sonra da çocuklarını doğurmaları için salıverilirler. En genci 12 hatta aralarında 9 yasındaki çocukların olduğu 20.000 ila 50.000 kadına ve genç kıza tecavüz edilir. Bunlardan kesin olarak bilinmemesine rağmen, 1000 ila 2000 çocuğun doğduğu, pek çoğunun terkedildiği veya çocuk yuvalarına bırakıldığı, çok az bir kısmının anneleri tarfından yetiştirildiği söyleniyor. Pek çok kadın başına gelen olayı anlatmıyor, tanıklık etmeyi bile reddediyor, o sebeple kaç kadın bu olayı yaşamış kesin olarak bilinemiyor...
Ellerinde bu vahşeti durdurmak için güç bulunduranlar, bu zulmün yaşanmasına göz yumdukları için, tecavüze uğrayan genç kızların yüzlerine bakmaktan utanmalıdır. Bu utancı onlar değil, aslında olaya seyirci kalan bütün insanlık yaşamalıdır.
Savaşın Bilançosu;
Zamanın Amerika iç işleri bakan yardımcısı Richard Holbrooke, Bosna Hersek Savaşını "1930`lardan bu yana batının en büyük hatası" olarak değerlendirir. Ama bu savaşı ve katliamı sadece bir hata olarak değerlendirmek ne kadar doğrudur... İşte sonuçlar;
Bu savaşta 200. 000 ila 400.000 insan öldürüldü.
20,000 den fazlası hala kayıp. (Yani toplu mezarlarda kimlikleri henüz teşhis edilmemiş.)
2.000.000 kişi göç etmek zorunda kaldı.
20.000 ila 50.000 kadına tecavüz edildi.
1000 ila 2000 babası belli olmayan çocuk doğdu.
Kültürel katliam;
Bosna`nın 500 yılı aşkın kültürel mirası ve tarihinin de yok edilmeye çalışıldığı savaşda, 1,5 milyon kitap kütüphanelere yapılan bombardıman sonucu yok oldu. Ülkenin en zengin koleksiyonunu barıdıran milli kütüphanesinde Osmanlıca, Farsça ve Boşnak dilinde yazılmış, eşi benzeri olmayan el yazması kitaplar imha edildi.
1000 tane cami yıkıldı. Bugün bir çok cami otantik veya yeni şekliyle tamir edilmeye çalışılıyor; Mimar Sinan`ın talebesi Mimar Hayrettin`in 16 yy.`da, Mostar`da yaptığı eski köprü de yeniden inşa edilenlerden.
Katiller nerede?
Milosevic; 2001`de Belgrad`da tutuklandı, davası sürerken, parlemento seçimlerine katıldı ve kazandı bile. İnsanlığa karşı suç işlemekten, çoğu Boşnak ve Hırvatı öldürmekten suçlu bulundu. Sağlığının bozulmasından dolayı dava pek çok kesintilere uğradı. 2004 yılında 200 den fazla aleyhte, aralarında eski İngiltere başbakanı Tony Blair ve eski Amerikan başkanı Bill Clinton`un da bulunduğu 1631 lehinde şahitle savunmasına başladı. 2006 `da davası sonuçlanmadan hapishanede öldü.
Radovan Karadzic; Savaş sırasında Sırp cumhuriyeti cumhurbaşkanı olan, psikiyatrist ve şair Radovan Karadzic ise 1995`de savaş suçlusu ilan edildi. 13 yıl adaletin elinden kaçmayı başardı. Sonunda 2009`da Belgrad`da tutuklandı. Bu süre zarfında, kimliğini ve görüntüsünü tamamen değiştirerek, alternatif tip ile uğraştığı, kendi web sayfası olduğu ve normal hayatını sürdürdüğü öğrenildi...
Radko Mladic; Savaş sırasında Sırp Generali olan Radko Mladic 2011`e kadar kaçmayı başardı ve Belgrad`da tutuklandı. Eski Yugoslav devlet başkanının evine çok yakın bir yerde oturduğu, altı adres arasında sürekli yer değiştirdiği ve ordu içinden kendisine destek geldiği ve korunduğu öğrenildi. 11 kişi onu korumaktan ayrıca tutuklandı...
Radislav Krstic; Mladic`in kumandanlarından Radislav Krstic 1998 de yakalandı ve Srebrenica`daki katliamdan yargılandı. Katliamı organize etmekten, katliama taraf olmaktan veya olaylara sessiz kalmaktan dolayı suçlu bulundu ve 2001 de sadece 46 yıl hapis cezasına çarptırıldı...
